Passiflora Ligularis (Sweet Granadilla)
Çarkıfelek, saat çiçeği sarmaşık; aynı asma gibi helezonik tutmaçlarla tutunarak inanılmaz bir hızla gelişir ve bazen boyu bir sezonda 6-9 metreye kadar ulaşır. Parlak yaprakları göz alıcıdır ve genellikle tek parçalı bir yapıdadır.
10 cm. Çap büyüklüğe ulaşan çok renkli beyaz ve mor çiçekleri ile yaz boyu inanılmaz ve benzersiz bir göz ziyafetidir. Çiçeklerinin hafif naneli ananası andıran çok güzel bir kokusu vardır. Büyüleyici ve cezbedici çiçekleri, kelebeklerin uğramadan geçemedikleri görkemli bir renk cümbüşüdür.
Şatafatlı çiçekler en erken ilkbaharda açıp Haziran – Temmuz gibi meyveleri olgunlaşır. 2. çiçeklenme dönemi Temmuz ortasından sonra başlar ve sonbaharla birlikte, yaklaşık bir yumurta büyüklüğünde, turuncu rengi meyvelere dönüşürler. Meyve dönemi de çok gösterişli ve renklidir. Meyveleri olgunlaşınca yenebilir ya da kokteyllerde ve meyve suyu karışımlarında kullanılabilirler. Çiçekleri ile yapılan çayın teskin edici yönü ile heyecanı yatıştırdığı ve stresi giderdiği söylenir. Güneşi çok severler ve bulundukları ortama tropik bir görüntü katarlar. Çiçeklerinin göz dolduran egzotik görüntüleri nedeni ile ayrıca Passiflora ailesinin en zahmetsiz ve kolay gelişen türü olması nedeni ile tüm dünyada çok popülerdirler. Ülkemizde de yaygın olarak yetiştirilmekte olan bu güzel, güneş alan teras ya da balkonunuzda varsa bahçenizde kolaylıkla büyür. Her bir çiçeği bir sanat harikası olan bu sarmaşığa sahip olarak çevrenizdekileri büyüleyin
Nerede yetiştirilir ?
Saksıda ve bahçede yetiştirmeye uygun. Özellikle çitlere, pergolalara, limonluklara sarılarak gelişir ve kısa sürede kapatır. Yaz kış yeşildir ve ılıman bölgelerde neredeyse yıl boyu çiçeklidir.
Bakımı ve diğer bilgiler
Passiflora çok arsız ve çok hızlı gelişen bir bitkidir. Hemen çiçek açmak için fırsat arar. Çok az hastalıktan ya da böcekten etkilenir. Oldukça güçlü, sağlam bir yapısı vardır. Bir kez tutundu mu kolay kolay formunu ve sağlığını kaybetmez ve neredeyse yıl boyu çiçeklenir.
Nemli ve geçirgen topraklarda coşar ancak kurak sert hatta killi topraklarda dahi sorunsuz gelişir. Passifloralarda bakım bitkinin sağlığından çok formunu sağlamak için yapılır. Budama ile bitki kontrol altında tutulmalı, güzel görünümü sağlayacak dallanma teşvik edilmelidir. Profesyonel ihtiyaçlar hariç yılın her döneminde budama yapılabilir.
Çiçeklenmeyi artırmak için kök sınırlandırması iyi yöntemlerden biridir. Çok verimli, nemli ve gevşek topraklarda bitki toprak altından ilerleyip gelişmeye müsaittir. Bu durumlarda passiflora gelişecek ve olabildiğince yayılmaya çalışacaktır. Yayılma dönemlerinde bitki yeşil dal ve yapraklı kısımlarına gücünü gönderdiğinden çiçeklenmesi az olur. Köklerinin fazla yayılmayacağı saksı dikimlerinde kökler ilerleyemediklerinden, kökler sınırlanmış olur ve bitki daha çok çiçek açar. Aynı mantıkla bahçe dikimlerinde toprak altından köklere sınırlandırma yapılırsa, çiçeklenme artacaktır.
Dikim ve gübreleme
Passiflora yaprak çürüntülerinden elde edilen humuslu gübreleri tercih eder. Akıllı progranül gübreler, yanmış çiftlik gübreleri de passiflora bakımında kulllanılabilir. Bahçe toprağına dikimlerde gübrelenmeden ve özel hiçbir bakım istemeden yıllarca gelişip, çoğalabilir.
Dikim yeri: Koyu gölgeden, güneşli alanlara kadar geniş bir alanda gelişebilirler.
Önerilen: Çiçek tarhları, geniş saksılar, bordürler, küçük ya da geniş bahçe yetiştiriciliğine uygun. İç mekan yetiştiriciliğine uygun.
Toprak: Besince zengin, humuslu, drenajı yüksek toprak
Büyüme hızı: Hızlı
Çiçeklenme dönemi: Bahar ayından itibaren sezon boyu ve sonbahar
Dona dayanıklılık: Donlara az dayanıklı
İklim kuşağı: Soğuğa az dayanıklı türlerden olup -2 dereceye kadar dayanabilir. Hem bu yüzden hem de çiçekleri ve aromatik kokusunda dolayı bahçecilikte tercih edilen çarkıfelek türlerindendir. Avrupa’da da gözde bahçe bitkileri arasındadır.
Ömrü: Çok yıllık kalıcı bitki
